Κυριακή 14 Ιουνίου 2009

Ο χωρισμός

Study of hands, Leonardo da Vinci

Ο άντρας: Κοίτα τα χέρια σου. Αλλάξανε. Κάποτε τα δάχτυλα ήταν μακριά και λυγερά. Νευρώδικα σαν δορκάδα που τινάζεται με περίσσεια χάρη στο άκουσμα του πρώτου κλαδιού που έσπασε το απρόσεκτο πόδι του κυνηγού και που τώρα απόμεινε να κοιτάει μαγεμένος το τίναγμά της ανίκανος να τη σκοτώσει. Θυμωμένα σαν κύματα αφρισμένα που ορμάνε στα βράχια και σπάζουν σε χίλια κομμάτια απολαμβάνοντας το μεγαλείο τους. Αρμονικά σαν τις νότες αγαπημένου τραγουδιού που είναι διαφορετικές, αλλά ξέρουν η καθεμιά χώρια την τέλεια θέση για να ταιριάξουν με τις άλλες. Ερωτικά σαν εραστής που ξέρει πότε ακριβώς να αγγίξει το αντικείμενο του πόθου του σίγουρος για την ανταπόκριση. Αποφασιστικά σαν το πρώτο βήμα μωρού που ξέρει ότι σε λίγο θα πατάει σταθερά και το παραπάτημα του γερόντου που γνωρίζει πως κάποτε υπήρξε κι αυτός μωρό. Σίγουρα σαν το τελευταίο μητρικό χάδι της νύχτας πριν αποκοιμηθεί το αποκαμωμένο παιδί. Όμορφα και κοφτερά σαν το χνούδι στις παρειές του εφήβου και τα αγκάθια των ασπαλάθων. Σβέλτα σαν τιτίβισμα σπουργίτι και τα μελτέμια του Αυγούστου. Διαρκώς απασχολημένα σαν κελάρυσμα ρυακιού που μεγαλώνει στο διάβα του από τα λυωμένα χιόνια και το φλοίσβο ανοιξιάτικης θάλασσας σε παραλία ερημική. Ανάγλυφα με τις φλέβες σαν τις πτυχές χιτώνα αρχαίου ελληνικού αγάλματος. Που υποψιάζεσαι πως κάτω από την ακινησία τους ρέει ορμητικά το αίμα. Το έξυπνον ενύπνιον των χεριών σου ήταν που με έκανε να σε ερωτευθώ. Το ξέρεις.

Η γυναίκα: Κοίτα τα χέρια μου. Αλλάξανε. Τα δάχτυλα κοντύναν και παχύναν. Μόνον αυτά. Όχι το άλλο σώμα. Το ήξερα πως δε θα σου ξέφευγε. Το ήξερα πως δε θα μπορούσες να είσαι πια ερωτευμένος με αυτά τα χέρια. Στην αρχή σκέφτηκα να στα κρύψω. Ήταν τότε που μόνη με τα χέρια μου έμαθα να τα παρατηρώ και να τα αγαπώ. Μετά δεν είχα λόγο να στα κρύβω. Δεν ντεπόμουνα πια για αυτά. Έμαθα να αγαπώ τα παχουλά μου δάχτυλα σαν μποτίλιες στο πέλαγος που κρατούν ερμητικά κλεισμένο το ραβασάκι της ψυχής του ναυαγού που αγάπησε το ερημονήσι του. Και δε θέλει πια να φύγει. Και δε θέλει πια να βρει κανένας τις μποτίλιες του. Έμαθα να αγαπώ τις χαραγές στις παλάμες που με τόσο κόπο χάραξα, αυτά τα ατέλειωτα διαδαλώδη μονοπάτια τους που δεν ξέρω πού οδηγούν και κάθε φορά χαράζω νέα, πιο βαθιά, πιο ερωτικά. Γεμίζω πια τις χούφτες με νερό κι αυτό δε γλιστράει όλο. Είναι που βάθυναν τα αυλάκια και μάθαν να το συγκρατούν. Έμαθα να αγαπώ τη μειλιχιότητα που με δίδαξαν οι ήρεμοι αμμόλοφοι των δακτύλων μου. Έμαθα να γλιστρώ πάνω τους γλυκά και απρόσκοπτα. Δεν κατακρημνίζομαι πια στις χαράδρες ούτε πληγιάζω από τα απότομα τινάγματα των παλιών νευρώδικων δακτύλων μου. Έμαθα να αγαπώ την ομορφιά τους. Να βλέπω τον αισθησιασμό στις αφράτες και μητρικές αναγεννησιακές μαντόνες. Έμαθα να εκτιμώ τη διστακτικότητά τους. Σαν στιγμιαίο τίναγμα πουλιού λίγο πριν πιαστεί στην ξόβεργα. Που γλιτώνει χάρη στο τίναγμά του αυτό, το σωτήριο. Έμαθα να αγαπώ τη σιωπή τους. Εκείνη την ήρεμη, ταπεινή, καταδεκτική που με χωράει ολάκερη μέσα της και με γλυκαίνει και ξορκίζει την αλαζονεία. Κοίτα τα χέρια μου. Ωρίμασαν. Δεν είναι πια στυφά σαν άγουρα φρούτα. Γεμίσαν ζουμερούς χυμούς. Τα αγαπώ. Το ξέρεις.

7 σχόλια:

Tyler Durden είπε...

καταπληκτικό.

Οταν το μυαλό μένει κολλημένο στα φευγαλέα χαρακτηριστικά της νιότης που κρατάει λίγο και δεν τα χρησιμοποιεί απλώς ως αφετηρία για παραπέρα αναζήτηση και επαφή με τον άλλον. Και δυστυχώς σε αυτό το στάδιο μας κρατάει κολλημένους το Life style με το να μας ωθεί να αρνηθούμε την ωρίμανση, αλλά και την φυσιολογική φθορά του σώματός μας, προς χάριν μιας αιώνιας επίπλαστης/πλαστικής/πλαστικοποιημένης νεότητας.

Και η γυναίκα όμως προσπαθεί εναγωνίως να κρατήσει τα επίπλαστα χαρακτηριστικά της νιότης της, υποταγμένη στο βλέμμα του άντρα και του lifestyle. Γιατί, ακόμα και η συμφιλιωμένη με τα χέρια της γυναίκα της ιστορίας νοιώθει την ανάγκη να (επι)βεβαιώσει ότι το υπόλοιπο σώμα της είναι ακόμα νέο και προ το παρόν άφθαρτο.

Βέβαια η ιστορία σου έχει περισσότερο βάθος που έχει να κάνει με στιγμές της φθοράς μιας σχέσης, όπου αρχίζουν να ενοχλούν όχι τόσο η φυσική γήρανση του σώματος, όσο και όψεις συμπεριφοράς και των συνηθειών του άλλου, οι οποίες στην ιστορία επικεντρώνονται/προσωποποιούνται στα χέρια:
-Δεν είσαι αυτός/ή που γνώρισα
-Είμαι ο εαυτός μου και έτσι μου αρέσει

Επίσης ίσως είναι και μια διαπίστωση ότι αυτό που επιθυμούμε στον άλλον είναι ουσιαστικά απρόσιτο και αρχικά φευγαλέα μας δημιουργείται η εντύπωση ότι το έχουμε βρει (πχ στα χέρια, στο βλέμμα, στο πρόσωπο, κλπ),

αλλά με τον καιρό αυτή η φαντασίωση ξεθωριάζει (μεταφορικά στην ιστορία με την φυσιολογική φθορά του σώματος/χεριών),

η δε ποιητική αναπόληση των νεανικών χεριών είναι μια εκ των υστέρων ονειρική επινόηση για την περιγραφή αυτού του ουσιαστικά μη βιωμένου απρόσιτου. Αναλογα με την εκ των υστέρων εξιδανικευμένη αναπόληση των νεανικών μας χρόνων.

Κλεοπάτρα και Μινγκ είπε...

Οξύτατη η ματιά σου, διερευνά όλα τα επίπεδα κι αυτό δεν είναι φιλοφρόνηση. Ο καθείς από εκεί και πέρα κρατά αυτό που του λέει κάτι.

Να συμπληρώσω πως πραγματικά πιστεύω ότι τα χέρια αλλάζουν και εκφράζουν στοιχεία του χαρακτήρα, της προσωπικότητάς μας, φάσεις της ζωής μας και της ψυχικής μας ανάπτυξης. Η ιστορία ως εκ του τούτου δε μιλάει κατ'ανάγκη για ηλικιακή φθορά του σώματος-αν και κάλλιστα μπορεί να εκληφθεί και έτσι-, αλλά για αλλαγές στον τρόπο σκέψης, στη στάση ζωής που αποτυπώνονται στα χέρια. Πέρα από το ότι χρησιμοποίησα τα χέρια ως τέχνασμα για να εκφράσω μια κατάσταση, έχεις αλήθεια ποτέ προσέξει πόσο αλλάζουν;

Tyler Durden είπε...

να σου πω την αλήθεια όχι, δεν μου έχει κάνει ιδιαίτερη εντύπωση ούτε η αλλαγή των δικών μου ούτε της γυναίκας μου, έχουν πάντως πολύ ενδιαφέρον οι υποκειμενικές παρατηρήσεις του καθένα στις σωματικές αλλαγές της ηλικίας, εγώ παρατηρώ πιο πολύ τα μαλλιά και το άσπρισμά τους/πέσιμό τους

Κλεοπάτρα και Μινγκ είπε...

Να παραπέμψω σε όσους κάτι είπε το κείμενο στην ακριβή συνέχεια και ολοκλήρωση του worldcity στο http://worldcity.wordpress.com/2009/06/15/study-of-hands-leonardo-da-vinci-a-very-different-study/
Αν και το ποίημα του Καρούζου που παραθέτει δεν έχει βέβαια ανάγκη το κειμενάκι μου. Το αντίστροφο.

Χρονοστιβάδα είπε...

Δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο... Το θέμα το "φωτίσατε" από παντού και οι δυό !!! Κάποιες από τις γωνιές που αγγίξατε, περιγράφουν και τη δική μου αίσθηση. Στην περίπτωσή μου, η μνήμη λειτουργεί καθοριστικά. Όχι όμως η μνήμη της προτέρας κατάστασης των μελών, αλλά των κινήσεών τους... κατά κάποιον τρόπο, της προσωπικότητάς τους, εν προκειμένω, της αλήθειας που καταθέτουν τα χέρια. Κι αυτό είναι κάτι που δεν αλλάζει και δε χάνεται με το χρόνο (...όσο υπάρχει η μνήμη κι εμείς που την φέρουμε, βεβαίως). Επίσης, είναι για μένα πολύ σημαντική η δημιουργική ανάκληση των στιγμών... ένα κείμενο σαν αυτό που έγραψες Κλεοπάτρα μας, ένα ποίημα, ένα κινηματογραφικό ενσταντανέ, ένα σκίτσο... η εσωτερική -πλέον- όραση, που μετατρέπεται σε έργο τέχνης. Η ανάμνηση ενός αγγίγματος, μ' έκανε πέρυσι να σκιτσάρω το παρακάτω :

http://img87.imageshack.us/img87/2593/2handsyp4.jpg

...νομίζω πως ταιριάζει και σου το αφιερώνω, αφού μ' έκανες να το ξαναθυμηθώ [... το άγγιγμα, όχι το σκίτσο :-)]

Κλεοπάτρα και Μινγκ είπε...

Χρονοστιβάδα, είμασταν τρεις και με σένα γίναμε τέσσερεις όσοι προσπαθήσαμε να "αγγίξουμε" το ζήτημα, ο καθένας με τον τρόπο του. Εκτός από εμένα, ο Tyler Durden με την ανάλυσή του στα παρόντα σχόλια και ο Worldcity με το ποίημα του Ν. Καρούζου στο ιστολόγιό του.

Το σκίτσο στο οποίο παραπέμπεις, εκπληκτικό. Χέρια που μιλάνε με τη γλαφυρή τους κίνηση. Το παρατηρούσα ώρα πολύ κι όλο και κάτι νέο καταλάβαινα. Πρέπει να ήταν πολύ ζωντανή και πολύ ζεστή η ανάμνηση μέσα σου, για να φιλοτεχνήσεις τέτοιο σκίτσο. Ένιωσα πολύ όμορφα που το μοιράστηκες! Την καλησπέρα μου.

Χρονοστιβάδα είπε...

Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Έχω μια αδυναμία στην εκφραστικότητα των χεριών κι έχω προσπαθήσει να την αποτυπώσω άπειρες φορές, άλλες πετυχημένες κι άλλες όχι και τόσο. Το συγκεκριμένο σκίτσο μου αρέσει κι εμένα, γιατί "παγώνει" μια στιγμή, που αφήνει ερωτηματικά ως προς το αν τα χέρια που αγγίζονται πρόκειται να χωρίσουν ή να δεθούν πιο σφιχτά. Όταν εκτέθηκε, οι περισσότεροι που το είδαν θεώρησαν πως πρόκειται για το δεύτερο... δε θέλησα τότε να τους χαλάσω την εντύπωση, αλλά στην πραγματικότητα συνέβη το πρώτο. Η αλήθεια είναι βέβαια, πως κι εγώ όταν φέρνω στη μνήμη μου στιγμές, επιλέγω τις όμορφες... του "δεσίματος", γι αυτό και το μυαλό μου σταματά εκεί.

Δυστυχώς, το ιστολόγιο του Worldcity άργησα να το επισκεφτώ... και λέω δυστυχώς, γιατί στις παλαιότερες αναρτήσεις του βρήκα, εκ των υστέρων, ένα κείμενο του Κωστή Παπαγιώργη, που χρησιμοποίησα κι εγώ στην τελευταία μου ανάρτηση και παιδεύτηκα πολύ να το πληκτρολογήσω...