Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2009

Γιατί πρέπει να παρακολουθεί κανείς τηλεόραση

Κίνηση από το blog του Tzonakos συσπειρώνει Έλληνες bloggers με απαίτηση την αναβάθμιση των τηλεοπτικών εκπομπών. Γνωστά τα τρωτά της μεγάλης θεάς που κοσμεί στα περισσότερα σπιτικά σχεδόν κάθε δωμάτιο. Ο kafetzis από την πλευρά του υποστηρίζει να πατήσουμε το κόκκινο κουμπί και να το κλείσουμε το χαζοκούτι , όταν δεν μας ικανοποιεί η ποιότητα της εκπομπής , όσο είναι καιρός για να μην παθητικοποιηθούμε.
Προσωπικά ανήκω στους θανάσιμους εχθρούς της τηλεόρασης που δεν της επιτρέπουν ούτε καν να υπάρχει ως συσκευή μέσα στο σπίτι. Οι τελευταίες μου αναμνήσεις από τηλεόραση ήταν στο πατρικό μου πριν από πάρα πολλά χρόνια. Ο οργανισμός μου δεν την άντεχε και την εξεμούσε αυτόματα. Όποτε ήταν ανοιχτή, άνοιγα την πόρτα και έφευγα. Ακραία στάση οπωσδήποτε, αλλά εκτός από επιλεγμένες κινηματογραφικές ταινίες που βλέπω στον υπολογιστή, δεν αντέχω να παρακολουθήσω οτιδήποτε άλλο. Εξάλλου υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα, που ειλικρινά δε βλέπω πού περισσεύει χρόνος για την τηλεόραση. Καλά ως εδώ, μπράβο μου. Γιατί όμως δεν προτείνω παρόμοια στάση, παρόλο που δεν πρόκειται στην πράξη να αναθεωρήσω. Το νερό δε γυρνάει πίσω στο αυλάκι και μου είναι αδιανόητο να αγοράσω μία τηλεόραση και να στηθώ, έστω και για λίγο απέναντι της.

Ξέρω όμως ότι θα έπρεπε γιατί:
1. Σημασία δεν έχει το μήνυμα, αλλά ο τρόπος που θα το αποκωδικοποιήσουμε. Η τηλεόραση μας βομβαρδίζει με χιλιάδες μηνύματα που οφείλουμε να μάθουμε να τα απογυμνώνουμε από τα επικοινωνιακά, πολιτικά και πάσης φύσεως τρικ που τα περιβάλλουν προκειμένου να κρατήσουμε τον πυρήνα. Διαφορετικά θα μείνουμε έξω από τα πράγματα. Και δεν εννοώ την ενημέρωση (πηγές της οποίας μπορεί να είναι το διαδίκτυο, το ραδιόφωνο, ο τύπος), αλλά το σφυγμό της κοινωνίας, που είτε μας αρέσει είτε όχι διαμορφώνεται εν πολλοίς από την τηλεόραση ή τη διαμορφώνει. Παράδειγμα. Ανοίγω αίφνης την πόρτα του σπιτιού της γιαγιάς και βλέπω τα παιδιά μου να παρακολουθούν στην τηλεόραση παιδική εκπομπή, που έδειχνε κοριτσάκι να έχει δέσει και να ετοιμάζεται να βάλει στο φούρνο συμμαθήτριά της την οποία μισεί. Σοβαρολογώ. Το μήνυμα ανήκουστο. Έχει όμως προσληφθεί και άρα διαμορφώσει πολλά παιδάκια που θα αντιδρούν με τέτοια πρότυπα. Παιδάκια που θα θα συναναστραφούν αύριο μεθαύριο τα δικά μου (που τα κρατώ στη γυάλα μακριά από την T.V.) στο σχολείο ή αργότερα στον επαγγελματικό χώρο. Αν αγνοεί κανείς το μήνυμα θα βρεθεί προ εκπλήξεων σε μία κοινωνία που καλώς ή κακώς λειτουργεί με κάποιο τρόπο. Καλύτερα λοιπόν να γνωρίζει τι συμβαίνει για να μπορέσει να αποδεχτεί, να αρνηθεί, να αμυνθεί, να αντιπροτείνει.
2. Για να επιδράσουμε στους άλλους ή να αλληλεπιδράσουμε πρέπει να γνωρίζουμε τα ερεθίσματά τους ή τουλάχιστον να έχουμε μια γενική ιδέα. Το πρόβλημα μεγεθύνεται στην περίπτωση των εκπαιδευτικών. Τι να απαντήσω στους μαθητές που μου μιλάνε για realities shows, όταν δεν έχω δει ποτέ ούτε πέντε λεπτά (τα οποία πιθανότατα θα αρκούσαν), για να τους αντικρούσω και να τους στρέψω αλλού; Να τους μιλήσω για τον οργουελικό Big Brother του «1984», που ξέρω ότι δεν πρόκειται να το διαβάσουν ποτέ; Αρκεί;
3. Για να αμυνθούμε στην παθητικοποίηση που ευνοεί η τηλεόραση, πρέπει να έχουμε έστω και λίγο μάθει να παρακολουθούμε. Πώς αλλιώς να αναπτύξει κάποιος αντισώματα στην αποβλάκωση και στον μαγνητισμό της εικόνας όταν το θέαμα είναι χαμηλό, αν δεν έχει μπουχτίσει αρκετά ώστε να μάθει να κάνει ζάπινγκ ή απλά να γυρίζει την πλάτη και να φεύγει; Είναι άραγε τυχαίο ότι τα παιδιά μου, όταν είναι ανοιχτή η τηλεόραση σε κάποιο σπίτι που επισκεπτόμαστε, παρακολουθούν μετά μανίας τη στιγμή που τα υπόλοιπα πιτσιρίκια παίζουν αγνοώντας την;
4. Για να επικοινωνούμε στην καθημερινότητα με τους ανθρώπους πρέπει να έχουμε μια κάποια ιδέα των τεκταινομένων στην τηλεόραση. Τι να πω για την Πετρούλα που λέει το μετεωρολογικό δελτίο σε κάποιο κανάλι, όταν αγνοώ την ύπαρξή της; (Ας είναι καλά φίλοι που μας τα μεταφέρουν). Ή πόσο άσχημα ένιωσε ο δυστυχής και εγώ ακόμα πιο πολύ, τον οποίο γνωρίζοντάς τον για πρώτη φορά, ρωτώ αν εργάζεται η κοπέλα του, για να μου απαντήσει περήφανος ότι είναι δικηγόρος στο γραφείο του Κούγια; Μόνο που εγώ δεν είχα ιδέα ποιος ήταν ο Κούγιας. Έκτοτε έμαθα. Πάντως απέτυχα να συνομιλήσω ακόμα και σε ένα τόσο απλό και τυπικό επίπεδο.

Θα μπορούσα να συνεχίσω να αναπτύσσσω και άλλους λόγους που πρέπει κανείς τελικά να παρακολουθεί τηλεόραση. Ακόμα και εκπομπές χαμηλές ποιοτικά τουλάχιστον σε επίπεδο ενημέρωσης. Ναι λοιπόν στη διαμαρτυρία για το χαμηλό επίπεδο, γιατί συνιστά ένα είδος ανταρτοπόλεμου. Δεν περιμένει κανείς να αλλάξουν πολλά πράγματα, όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο Καφετζής στο ιστολόγιό του. Περιμένει όμως την κριτική και την ορθή αποκωδικοποίηση του μηνύματος από τις εκάστοτε μικρές αυτές ομάδες διαμαρτυρομένων. Αλλά όχι στο κόκκινο κουμπί διά παντός, γιατί όπως μπορώ να βεβαιώσω από πρώτο χέρι δημιουργούνται πολλά προβλήματα.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Φίλη μου Κλεοπάτρα, είναι σοβαρό το θέμα σχετικά με την ποιότητα των εκπομπών της τηλεόρασης. Υπάρχει η άποψη που λέει "αν δε σου αρέσει η τάδε εκπομπή τότε, άλλαξε κανάλι ή κλείσε την τηλεόραση". Πιστεύει κανείς, πως πίσω από την τηλεόραση υπάρχουν άνθρωποι που δε γνωρίζουν για την ψυχολογία του τηλεθεατή και πως μπορούν να την επηρεάσουν, ώστε να κάνουν την τηλεόραση μέρος της ζωής του; Πέραν αυτού όμως, επειδή μου αρέσει να κινούμε στη μέση όπου εκεί πιστεύω πως είναι και η αλήθεια, παρακολουθώ τηλεόραση. Παρακολουθώ καθημερινά ειδήσεις και όταν δω πως αρχίσουν οι κομματικές κοκορομαχίες σταματώ να παρακολουθώ. Μου αρέσει να παρακολουθώ ρεπορτάζ ιστορικά, ρεπορτάζ που αναφέρονται στη ζωή προσωπικοτήτων που άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία. Μου αρέσουν επίσης εκπομπές που αναφέρονται στα ζώα και τη φύση. Από εκεί πιστεύω πως αντλώ γνώσεις και όχι τηλεσκουπίδια. Είχα δει τις προάλλες για παράδειγμα μία εκπομπή για το Ντουμπάι και το τεχνητό νησί που κάνανε εκεί και την όλη διαδικασία κατασκευής του. Είδα μία άλλη εκπομπή που αναφερόταν στα αεροπλανοφόρα. Σχετικά με τα παιδικά, έχουν αλλάξει. Άλλο είναι να βλέπεις τον Μίκυ Μάους και άλλο αυτά τα τρανσφόρμερς πως λέγονται με κάτι τερατάκια και τα παρόμοια. Σε γενικές γραμμές οι περισσότερες εκπομπές είναι χαμηλής ποιότητας, εκτός και αν κάποιος θεωρεί ποιοτικό να βλέπει τον κάθε ένα που θέλει να γίνει τραγουδιστής, περνώντας η τηλεόραση το μήνυμα πως "αγόρι μου, ο καθένας μπορεί να γίνει τραγουδιστής, τι τυραννιέσαι με τα γράμματα;". Ή να βλέπω τα κουτσομπολιά για τους VIP πολίτες. Ανήκω στους μη VIP. Βία και σεξ είναι τα περισσότερα που μεταδίδει η τηλεόραση. Και αυτή η συχνή αναμετάδοση, αναπαράγει το πρόβλημα της βίας. Το διαδίκτυο σήμερα αποτελεί μία πολύ καλή πηγή ενημέρωσης και είναι το μέλλον. Πάντως όποιος είναι χωρίς τηλεόραση δεν χάνει :)
Φιλικά
Max

Κλεοπάτρα και Μινγκ είπε...

@ Max, η μέση οδός είναι η καλύτερη στάση στα σίγουρα. Ιδιαίτερα όταν η τηλεθέαση διέπεται από κριτικό πνεύμα όχι μόνο για να διαχωριστεί η ήρα από το στάρι, αλλά και για να αποκωδικοποιηθεί και κατά συνέπεια να περιοριστεί η ισχύς των μηνυμάτων των κακών εκπομπών.

O Σχολιαστής είπε...

Πολύ σκουπίδι στην τηλεόραση, πολύ σκουπίδι στους γνωστούς μας, στους πολιτικούς, στην κοινωνία, πολύ σκουπίδι παντού. Κάνεις τις επιλογές σου και όσο για τα υπόλοιπα, σκούπισμα και σφουγγάρισμα. Πάντως τώρα τελευταία που ζω και εγώ (λόγω παιδιών) τη ζωή μετά την τηλεόραση, με ολιγόλεπτες και όχι καθημερινές εξαιρέσεις, ανακαλύπτω ότι δεν μου λείπει καθόλου…

Κλεοπάτρα και Μινγκ είπε...

Πρόσφατα μου έλεγε κάποιος μπαμπάς ότι ανησυχεί που η τρίχονη κόρη του δεν παρακολουθεί καθόλου τηλεόραση σε αντίθεση με τα άλλα αιδιά, παρόλο που ο δέκτης είναι ανοιχτός για ώρες. Σκέφτομαι λοιπόν ότι τα παιδιά είναι σε θέση να αναπτύξουν αντισώματα, αν τουλάχιστον οι γονείς τους προτείνουν παράλληλα εναλλακτικές λύσεις πιο ενδιαφέρουσες από την τηλεθέαση. Μήπως πρεπει να αφήνουμε ανοιχτές τις τηλεοράσεις ώστε τα παιδιά μας να ανακαλύψουν από μόνα τους ότι δεν αξίζει τον κόπο να στήνονται μπροστά στο χαζοκούτι; Προσωπικά πάντως δεν το τολμώ. Όσο για τα τηλεοπτικά σκουπίδια που αναφέρεις (η επέκταση σου και σε άλλους τομείς εύλογη), δεν έχω προσωπική άποψη, αλλά από τα λίγα που πληροφορούμαι τείνω να καταλήξω ότι η τηλεόραση μάλλον είναι ένα είδος χωματερής...